Ransomware jest jednym z najgorszych zagrożeń, na jakie narażeni są użytkownicy internetu. Złośliwe oprogramowanie ma najczęściej na celu nakłonić właściciela zablokowanego sprzętu do zapłacenia okupu. Cyberprzestępcy atakują w ten sposób nie tylko osoby prywatne, ale także duże instytucje państwowe. Ataki ransomware należą do grupy wirusów malware, które blokują nie tylko pojedyncze stacje robocze, ale także całe serwery. Dowiedz się, na czym polega zapobieganie ransomware oraz jak walczyć z zagrożeniami tego typu.
Ransomware – czym jest ten wirus?
Złośliwe oprogramowanie, które blokuje dostęp do komputera, a także zwane jako oprogramowanie wymuszające okup to właśnie ransomware. Proces szyfrowania dostęp do stacji komputerowych odbywa się za pośrednictwem specjalnie przygotowanych algorytmów. Cyberprzestępcy najczęściej za odblokowanie zaszyfrowanych danych żądają okupu. Pierwsze oprogramowanie typu ransomware stworzono w latach 80., a do opłacenia okupu wykorzystywano pocztę tradycyjną. Obecnie przestępcy internetowi żądają zapłaty w formie kryptowalut oraz przelewów bezpośrednio z kart kredytowych.
Jakie są rodzaje ransomware?
Ransomware obecnie występuje w trzech popularnych odmianach, a mianowicie:
- scareware,
- blokada ekranu,
- oprogramowanie szyfrujące.
Chcesz wiedzieć, jak w praktyce działa każda z metod infekowania komputerów? Oprogramowanie ransomware w niektórych przypadkach pozwala tylko uprzykrzyć delikatnie życie użytkownikom zainfekowanych komputerów, a w innych powoduje naprawdę niebezpieczne skutki. Scareware to po prostu wirusy, które zastraszają użytkowników sprzętu komputerowego. W tym przypadku najczęściej wykrywane są próby podszywania się pod serwis wsparcia technicznego. Scareware w systemach operacyjnych objawia się wyskakującymi oknami. Te zawierają informację o ewentualnym wykryciu zagrożenia w postaci wirusa, do którego usunięcia potrzebna jest stosowna opłata. Pamiętaj, że profesjonalne serwisy komputerowe nigdy nie działają w ten sposób!
Blokady ekranu to nieco wyższy poziom zagrożenia dla potencjalnych użytkowników komputerów. Infekcja ransomware w tej postaci całkowicie blokuje ekran komputera po jego uruchomieniu i uniemożliwia korzystanie z systemu. To kwintesencja tego, czym jest ransomware. Cyberprzestępcy na ekranie blokady systemu wyświetlają komunikat o konieczności uiszczenia stosownej opłaty za odblokowanie dostępu. Kiedy staniesz się ofiarą takiego ataku, bezzwłocznie poinformuj organy ścigania. Dodatkowo przestępcy w ramach takiego ataku udzielają dokładnych instrukcji, w jaki sposób płacić okup. Pamiętaj, że nawet po uiszczeniu opłaty nie masz pewności, że hakerzy odblokują dostęp do systemu. To szczególnie niebezpieczne i powszechne zagrożenie dla instytucji państwowych oraz banków na całym świecie.
Kolejnym wariantem ransomware jest oprogramowanie szyfrujące, które dotyczy zarówno systemów Microsoft Windows, jak i iOS. Nielegalne programy kradną poufne pliki z dysków, a następnie szyfrują je. W wyniku takiego działania stracisz dostęp do swoich plików, a przestępcy zażądają stosownego okupu za ich odblokowanie. Uwaga! W większości przypadków brak opłaty w formie okupu skutkuje całkowitym usunięciem danych.
Kto narażony jest na ataki ransomware?
Na ataki ransomware są narażeni zarówno zwykli użytkownicy komputerów, jak i duże, światowe organizacje. Kiedy szkodliwe oprogramowanie ransomware zostało wynalezione przez cyberprzestępców dotyczyło tylko pojedynczych ataków na komputery. Na przestrzeni lat ataki polegające na blokowaniu dostępu do komputerów z żądaniem okupu za przywrócenie lub odszyfrowanie danych stało się popularną metodą ataku na instytucje rządowe. Grupami, które są najmocniej narażone na ataki hakerskie ransomware, to:
- organizacje ogólnoświatowe,
- instytucje bankowe,
- małe i średnie firmy z dużym kapitałem,
- popularne osoby medialne.
Jak chronić się przed ransomware?
Obecnie jest kilka sposobów, na jakie możesz chronić swoje urządzenia elektroniczne oraz dane przechowywane na dyskach twardych. Na ogół o wiele lepszym pomysłem jest zapobieganie występowaniu złośliwego oprogramowania ransomware, aniżeli walka z nim, dlatego:
- nie otwieraj podejrzanych załączników z poczty elektronicznej lub otrzymywanych za pośrednictwem portali społecznościowych,
- nie wyłączaj oprogramowania zapewniającego bezpieczeństwo komputera np. programy antywirusowe,
- nigdy nie pobieraj nielegalnych plików na komputer.
To podstawowe wskazówki, które pozwolą ci skutecznie ochronić się przed atakami w formie ransomware. Dotyczy to zarówno prywatnego komputera, jak i stacji roboczych w firmach. Pamiętaj, że odzyskanie danych po zarażeniu wirusem ransomware jest praktycznie niemożliwe. Nawet zapłata okupu nie da ci pewności, że hakerzy odblokują dostęp do plików.
Przebieg ataku ransomware – krok po kroku
Infekcja dokumentów i plików na komputerach z wykorzystaniem metod ataku ransomware może przebiegać na kilka sposobów. Zainfekowany kod często przesyłany jest pocztą elektroniczną lub zaimplementowany w nielegalnych programach udostępnianych w tzw. darknecie. Najprostszą metodą zainfekowania jest przekazanie wirusa poprzez nielegalne kopie plików np. programów. Do zainfekowania komputera wystarczy pobranie pliku przygotowanego przez cyberprzestępców, a następnie uruchomienie go w systemie operacyjnym. Następnymi etapami ataku jest szyfrowanie plików lub całkowita blokada komputera z wymogiem opłacenia okupu na rzecz przestępców. Jako ofiara ataku ransomware nie masz zbyt wielu opcji wyjścia z sytuacji. Możesz zapłacić okup lub poinformować organy ściągania o popełnieniu przestępstwa. W najgorszym przypadku stracisz jednak dostęp do wszystkich swoich plików, a to szczególnie ryzykowne jeśli chodzi o firmowe serwery lub dane przechowywane przez instytucje państwowe.
Ataki ransomware – podsumowanie
Cyberprzestępstwa opierające się na atakach ransomware są znane na świecie już od ponad 30 lat. Przez ten czas wielu specjalistów IT próbowało opracować skuteczne metody walki oraz zapobiegania takim wyłudzeniom okupów za odzyskanie dostępu do zablokowanych danych. Instalacja programów antywirusowych, regularne tworzenie kopii zapasowych danych na serwerach oraz zdrowy rozsądek użytkowników sieci w danej organizacji to gwarancja bezpieczeństwa i redukcji pojawienia się kłopotów związanych z atakami ransomware.
Zobacz także:
- DDOS – co to takiego? Jak działają ataki hakerskie tego typu? Jak się przed nimi chronić?
- Cztery najbardziej szkodliwe rodzaje oprogramowania, które mogą wyrządzić szkody komputerowe
- Malvertising – co to jest? Czy można się przed nim bronić? Jak działają cyberprzestępcy?
- Trojan – czy to duże zagrożenie? Jak rozpoznać konia trojańskiego?
- Smishing – jakie ataki przeprowadzane są tą metodą? Jak ochronić swój smartfon przed otrzymywaniem podejrzanych SMS?
